Jean-Luc Godard napisał kiedyś, że Nicholas Ray jest twórcą tej miary, że w pojedynkę byłby w stanie wymyślić ponownie kino. W We Can't Go Home Again dawny hollywoodzki indywidualista podejmuje taką próbę. Oparty na osobistych doświadczeniach i przeczuciach odchodzącego artysty w zderzeniu z młodymi, uczącymi się kina rebeliantami, film jest kolażem abstrakcyjnych sekwencji Nam June Paika z materiałem dokumentalnym i improwizacją w wykonaniu Raya i jego studentów. Ambitne, emocjonalnie surowe, nowatorskie ujęcie generacyjnego konfliktu okazało się jednocześnie zbiorowym portretem amerykańskich outsiderów z różnych pokoleń i środowisk.

"Pokaz odnowionej kopii We Can't Go Home Again to zapowiedź retrospektywy Nicholasa Raya, która odbędzie się podczas 3. AFF. Nad tym niezwykłym eksperymentem reżyser pracował niemal dekadę. Pierwsza wersja miała premierę na festiwalu w Cannes w 1973 roku, kolejne powstawały sukcesywnie niemal do śmierci artysty. Jego żona doprowadziła do zrekonstruowania i odświeżenia najpełniejszej wersji ostatniego dzieła twórcy Buntownika bez powodu. Film jest wynikiem współpracy mistrza ze studentami Nowojorskiego Uniwersytetu Stanowego w Binghamton - na początku lat 70. ważnego ośrodka kina awangardowego. Ray zdecydował się na radykalne eksperymenty formalne i narracyjne. Skierował kamerę na siebie - zniszczonego używkami artystę - oraz na swoich studentów, zagubionych w rzeczywistości pogrążonej w bezsensie wojny wietnamskiej. Tak oto powstał psychodeliczny, a zarazem fascynujący portret Ameryki tamtego czasu". (Marcin Pieńkowski)

Nicholas Ray (Raymond Nicholas Kienzle) - jeden z najwybitniejszych autorów powojennego kina amerykańskiego, aktor, scenarzysta - urodził się w 1911 roku niedaleko La Crosse, Wisconsin, zmarł w 1979 w Nowym Jorku. Studiował architekturę na uniwersytecie w Chicago, gdzie zetknął się ze słynnym Frankiem L. Wrightem. Był scenarzystą słuchowisk radiowych. Jako aktor teatralny pracował w różnych zespołach, okazjonalnie realizował spektakle. W 1938 roku założył spółkę ze znanym producentem Johnem Housemanem, z którym pracował przy redagowaniu radiowych programów propagandowych dla Biura Informacji Wojennej - OWI. Był asystentem reżysera na Broadwayu, pracował dla telewizji. Houseman pomógł mu w realizacji filmowego debiutu They Live by Night (1949). W swoich filmach portretował zagubionych samotników, outsiderów walczących o przetrwanie w brutalnej rzeczywistości. Jego największym sukcesem był kultowy Buntownik bez powodu (Rebel Without a Cause, 1955) z legendarną rolą Jamesa Deana. Zagrał w słynnym filmie Milosa Formana Hair (1979) i Wima Wendersa Amerykański przyjaciel (1977). Wenders, zafascynowany jego osobowością, nakręcił film-spowiedź pt.: Nick's Film - Lightning Over Water (1980).

Film We Can't Go Home Again reżyserii Nicholasa Raya obejrzymy w ramach pokazów specjalnych 2. AFF.

Wywiad z Susan Ray: No moss gathered: Nicholas Ray's We Can't Go Home Again (Sight&Sound)

The poet of nightfall (The Guardian)