Urszula Śniegowska, dyrektorka artystyczna American Film Festival poleca filmy 4. edycji festiwalu:

1. Narkotykowy łącznik (The Connection) reż. Shirley Ciarke, USA 1962, Retrospektywy

To moje osobiste ważne odkrycie tego roku - Shirley Ciarke, reżyserka w Polsce znana dotąd tylko z jednego krótkometrażowego filmu Bridges Go Round. Nazywana jest babskim Jonasem Mekasem, była wybitną przedstawicielką amerykańskiej awangardy, zmarła w 1997 roku. To twórczyni niezwykła, film, który pokażemy podobno tak bardzo wpłynął na Johna Cassavetesa, że sam sięgnął po kamerę. Film z udziałem czarnoskórych aktorów legendarnego Living Theatre portretuje życie bohemy Harlemu późnych lat 50. Punktem wyjścia historii jest oczekiwanie grupy przyjaciół na przybycie dealera, słyszymy autentyczne, slangowe rozmowy, jazzowe improwizacje grane przez autentycznych muzyków.

2. Zimowy ptaszek (Bluebird) reż. Lance Edmands, USA 2013, Spectrum

W tym roku w sekcji Spectrum zaprezentowani zostaną „nasi" wychowankowie, czyli reżyserzy, autorzy najlepszych projektów zgłoszonych do branżowego festiwalowego Us in Progress. Ich filmy zrealizowane zostały z udziałem polskich postproducentów. Takim projektem jest właśnie m.in. film młodego twórcy, Lance'a Edmandsa. Opowiada historię kobiety, która za sprawą pewnej pomyłki sprowadza na małego chłopca ciężką chorobę. Oglądamy Amerykę klasy B, gdzie bohaterowie nie tylko walczą z samotnością, ale i o przetrwanie w trudnych warunkach amerykańskiej zimy w nieprzyjaznym Maine. Film wyprodukowała Christine Vachon, laureatka tegorocznej Indie Star Award, zdjęcia robił jeden z najlepszych młodych operatorów amerykańskich Jody Lee Lipes (autor zdjęć do serialu Dziewczyny).

3. Światło północy (Northern Light) reż. Nick Bentgen, USA 2013, American Docs

Podobny pod względem klimatu i pejzażu do fabuły Edmandsa jest film dokumentalny Nicka Bentgena. Autor, debiutujący w pełnym metrażu, został już za ten film nagrodzony na prestiżowym przeglądzie filmów dokumentalnych w Nyon w Szwajcarii. Reżyser wraz z ekipą kilka lat podpatrywał trzy zwykłe rodziny, żyjące na dalekiej północy wstanie Michigan. Ich pasją jest ściganie się na skuterach śnieżnych. To znów obraz trudnego życia w czasie ekonomicznej zapaści. Dawno nie było tak pięknego dokumentu obserwacyjnego o zwykłych ludziach.

4. Zanim się spostrzeżesz (Before You Know It) reż. PJ Raval, USA 2012, American Docs

Ten dokument zasługuje na wyjątkową uwagę. PJ Raval, operator debiutujący w roli reżysera, buduje portret trzech emerytów gejów. Osamotnieni, odrzuceni przez rodziny trafiają do środowiskowego domu starców dla homoseksualistów. Nasi widzowie koniecznie muszą ten film obejrzeć, bo ukazuje niewiarygodną obyczajową przepaść między Polską a Stanami w kwestii społecznej akceptacji inności seksualnej.

5. Outsiderzy: James Benning i Richard Linklater (Double Play: James Benning and Richard Linklater) reż. Gabe Klinger, Francja, Portugalia, USA 2013, Specjalne Pokazy Dokumentalne

Dwa w jednym. Portrety dwóch reżyserów, duchowych patronów American Film Festival. James Benning i Richard Linklater, od lat zaprzyjaźnieni, a jednak bardzo odmienni pod względem efektów artystycznych, rozmawiają o swoich inspiracjach i ścieżkach kariery i szukają wspólnego im mianownika. Film dziennikarza i debiutanta reżysera Gabe'a Klingera dopiero co wyjechał z Wenecji z nagrodą jury młodzieżowego. Benninga zaprezentujemy dodatkowo na festiwalu poprzez dwa jego nowe projekty (autorską eksperymentalną wersję dwóch ikonicznych filmów amerykańskich: Twarze Johna Cassavetesa i Swobodny jeździec Dennisa Hoppera, a Linklatera - trylogię z Julie Delpy i Ethanem Hawke (Przed wschodem słońca, Przed zachodem słońca, z najnowszym Przed północą).

6. Przechowalnia numer 12 (Short Term 12) reż. Destin Daniel Cretton, USA 2013, Spectrum

Realistyczna fabuła opowiedziana z wielką wrażliwością i prawdą psychologiczną - portret pary opiekunów dzieci w sierocińcu, którzy zmagają się nie tylko z trudnościami tej pracy, z rozdzierającymi serce i szarpiącymi nerwy zachowaniami dzieci, ale i ze swoimi własnymi demonami. Film otrzymał większość nagród na festiwalu filmowym South by Southwest w Austin. To drugi film młodego reżysera pochodzącego z Hawajów, na pewno będzie przełomowy w jego karierze.

7. Cold Lands reż. Tom Gilroy, USA 2013, Spectrum

Pokazany na tegorocznym Berlinale wśród filmów dla młodzieży. Autorem jest aktor Tom Gilroy, to jego reżyserski debiut pełnometrażowy. Oryginalna historia - kobieta wychowuje syna w alternatywnym środowisku, z dala od świata konsumeryzmu, na odludziu. Oboje żyją z tego, co daje ziemia. Kobieta choruje na raka, ale nie decyduje się ze względów ideologicznych na leczenie i umiera, pozostawiając chłopca samemu sobie. Przejmująca opowieść o dorastaniu i poszukiwaniu własnej drogi.

8. Blue Highway reż. Kyle Smith, USA 2013, Spectrum

Niskobudżetowa produkcja zrobiona przez przyjaciół, dla przyjaciół i o przyjaciołach. Opowieść o podróży przez Stany dwojga młodych kinomanów, którzy poświęcają wakacje na poszukiwanie miejsc, jakie stały się planem dla słynnych filmów. Bohaterowie zaczynają wyprawę od okolicy, w której David Lynch kręcił Blue Velvet, a kończą zagubieni na słynnej autostradzie (tego samego autora). Warto zapamiętać i powtórzyć. Swoista historia kina, wprowadzająca widza AFF w oryginalny sposób do sekcji Arcydzieła Amerykańskiego Kina. 90 lat Warner Bros., w której znalazło się 14 filmów.

9. Co się zdarzyło Baby Jane (Whatever Happened to Baby Jane) reż. Robert Aldrich, USA 1962, Arcydzieła Amerykańskiego Kina. 90 lat Warner Bros.

Psychologicznie wstrząsający film mistrza Aldricha, z dwiema genialnymi aktorkami Bette Davis i Joan Crawford w rolach głównych, zrealizowany w niemal bergmanowskim minimalizmie, choć historia toczy się w świecie Hollywood. To opowieść o prywatnym piekle, jakie urządzają sobie skazane na siebie stare samotne kobiety, siostry, niegdyś rywalizujące ze sobą o sławę aktorki.

10. Kolor purpury (The Color Purple) reż. Steven Spielberg, USA 1985, Arcydzieła Amerykańskiego Kina. 90 lat Warner Bros.

Choć to film dziś mniej znany, jest wyjątkowym i osobnym dziełem w karierze Stevena Spielberga. Adaptacja powieści Alice Walker nagrodzonej Pulitzerem opowiada o niewdzięcznym losie ubogiej czarnoskórej bohaterki. W oscarowej roli wprost niesamowita Whoopi Goldberg.